16 Nisan 2023 Pazar

Oluklu Mukavva Talebi (2023)

Kaynaklardaki yazıyı okuduğumda ülkemizin bu seneki oluklu mukavva talebini tekrar düşündüm. Önce yazıyı özetleyeyim:
5 Nisan’da yayınlanan yazıya göre, ABD’deki orta büyüklükteki (onların ölçeğine göre 85m USD ciro anlamına geliyormuş) 32 şirketten yöneticilerle anket yapılmış işlerin nasıl olacağı sorulmuş.
  • Katılımcıların üçte biri, geçen yılın aynı dönemine göre bu sene ilk çeyrekte işlerinin (miktar olarak) ortalama %3 arttığını söylerken; diğer üçte bir ortalama azalmanın %4 ve son üçte bir ise ortalama %12 azalma olduğunu söylemiş.
  • Katılımcıların %53’ü ilk çeyrek boyunca hiçbir canlanma işareti görmediğini söylerken; %28’i işler (yani miktar) daha da kötüleşti demiş.
  • Mart sonundaki iş yüklerine göre katılımcıların Nisan beklentileri ise %47’si iş miktarı aynı kalır, %28 iyileşir ve %25 işler daha da kötüye gider (yani oluklu mukavva satış miktar azalır) demiş.
  • Nisan 2023 ile Nisan 2019 kıyaslaması: Ankete cevap verenlerin %36’sı bu sene Nisan’ın 2019 Nisan’ından %1-5 daha iyi olmasını beklerken, diğer %36’sı iki Nisan’ın aynı üretim/satış miktarıyla geçeceği ve son %28’lik dilim ise bu sene Nisan’ın 2019 Nisan’ından %1-5 daha kötü olmasını bekliyormuş.
  • Aynı doğrultuda “Nisan’da böyleyse yıl sonu ne olur” diye sorulduğunda: Katılanların %44’ü 2023, 2019’a kıyasla %1-5 daha fazla oluklu mukavva üretiriz/satarız, %25 2019 ve 2023 miktarları aynı olur ve kalan %36 bu sene 2019’dan %1-5 daha az olur demiş.
Yazar anket sonuçlarını makro verilerle birlikte yorumlayarak;
  • Bireylerin tasarruf miktarında olağan dışı düşüş
  • Rekor seviyede yüksek borçlanma
  • Yüksek kredi kartı borçları
  • Kredi kartı ve otomobil borçlarında yükselen temerrüde düşme miktarının yanında

Üstteki Amerikalıların reel haftalık kazançlarının grafiğini de vererek; “daha ne olsun elbette kutu talebi azalacak” demeye getiriyor. (Anladığım kadarıyla grafik, ortalama ücretten o andan itibaren son dönemin enflasyonunu indirerek hazırlanmış. Ücret dolar bazında bir miktar artsa bile enflasyon artışı nedeniyle reel ücret yani harcanabilir gelir azalmış oluyor.)

Reel ücretlerde yükselmenin görüldüğü Nisan 2020 sanırım, ABD’nin vatandaşlarına “evde oturun, hastalanmayın, dışarı çıkmayın” diyerek para vermeye başladığı dönemdir. O dönemde insanlar çalışmadıkları halde hesaplarına yatan yardımlarla e-ticareti patlatmış idi. Bir yıl sonra yardımlar kesildiğinde veya azaltıldığında enflasyon görünmeye başlamış ve reel ücretler pandemi öncesine göre azalmıştır. Grafiğin sonunda yani Şubat 2023’de reel ücret 2019 sonuna göre %2 azalmış durumdadır. Kart ve araba borçları ile azalan tasarruflar (bankadaki paralar borç ödemeye gitmiş) bireyler tüketimi kısıyor. Tüketim düştüğü için de kutu satışları geriliyor.

Bizdeki Durum
Amerika’da %8 enflasyonla durum böyleyse bizde nasıldır derseniz, oluklu mukavva satışları çok daha kötüdür. Omüd’ün 2021 yılı raporu ile 2022 verilerine göre geçen yılların oluklu mukavva satış miktarları şöyledir:
2021 yılı oluklu mukavva satışlarının 2.882 bin ton (2,9 milyon ton) ulaştığı tarihsel olarak en iyi yıl olmuş. 2022 ise %11,7 küçülmeyle 2.544 bin ton satış miktarıyla kapanmış.

Pandemi anormal bir alım telaşı, “ya mal bulunmazsa” endişesi yaratmış ve oluklu mukavva talebini maksimize etmiş. Geçen yılın ikinci yarısından itibaren, aynı ABD’deki nedenle (reel ücretlerin enflasyon tarafından öğütülmesiyle) bizde de talep durdu. İnsanların harcanabilir geliri azaldı. Mevcut %50 seviyesindeki enflasyonla oluklu talebinin tekrar 2021 seviyesine gelmesi için 3-4 yıl gerekecek.

İyimser Tahminim

  • Tahminimce 2023’de küçülme devam edecek ve yıllık satış miktarı 2,4 milyon tona inecektir. 2023 ve 2024’de devreye girecek yeni oluklu fabrikaları, arz-talep dengesizliğini daha da bozacaktır. Her başvuruna oluklu teşviki veren Ankara’daki hesap bilmeyen bürokratlara duyurulur.
  • Sektörün 2015’den 2022 sonuna ortalama yıllık büyümesi %3,2’dir, bu bakımdan ortalama her yıl %5 büyümesi oldukça iyi bir performans olacaktır.

Kaynaklar

Cardboard box demand to remain low in 2023 - FreightWaves