Birkaç ay önce Sustanble Economy dergisinin gönderdiği soruları yanıtladım. Sorulardan biri, mealen “Oluklu mukavva kutunun yerine geçebilecek sürdürebilir bir ambalaj var mıdır? Plastik oluklu kutu bir alternatif midir?” şeklinde idi. Dergiye özetle, kâğıt esaslı ambalajları azaltma amaçlı trendler başlıklı yazımdan alıntılarla cevap verdim. Sonrasında, özellikle internet alışverişlerinde kullanılabilecek bazı alternatifleri görünce, bu hafta küçük bir araştırma yaptım. Bu yazıda, oluklu mukavvanın alternatiflerini kısaca değerlendireceğim.
Kullan-At Alternatifler
Karton Kutu
İlaç ve deterjan gibi ürünlerde yoğun olarak kullanılan karton kutuların, zaman içinde küçük boyutlu oluklu mukavva kutuların yerine geçebileceğini düşünüyorum. Özellikle küçük hacimli e-ticaret ambalajlarının kolaylıkla kartona döneceğine inanıyorum. Karton kutu üretim prosesi, oluklu mukavvaya göre biraz daha uzun ve zor olduğundan şimdilik maliyeti yüksek görünüyor.
Kâğıt Torba
İnternet alışverişlerinde, oluklu mukavva kutuyu kullanmayıp-kâğıt torbaya konulan (örneğin kahve) ürün kargoya verilebiliyor. Benzeri şekilde bazı giyim markaları da “nasılsa ürünün dışında bir plastik/naylon koruyucu var diyerek kâğıt tornayla ürünü gönderiyor. Katlanmış haldeki torba, oluklu mukavvadan daha az yer kapladığından bir avantajı var ama uzun mesafe taşımalarında yeterince koruyuculuğu yok.
Zarf
Karton kutu gibi, zarflar da kargo aşamasında küçük boyutlu oluklu mukavva kutuların yerini almaya adaydır. İçinde balonlu naylon veya plastik takviyeli modelleri olduğu gibi selülozdan ve hurda kâğıttan üretilen tipleri de mevcuttur.
Tekrar Kullanılabilenler
Oluklu mukavva kutu da tekrar kullanılabilen bir ambalajdır.
Deneyimlerime göre, preform plastik şişeleri taşıyan oktabinlerini geri
döndürüp-beş kez kullanan da mısır çerezi kutularını geri getirip en az iki
kere kullanan da var.
Tekrar kullanımda:
1)müşterinin ambalajın geri vermeyi kabul etmesi
2)ambalajı geri getirecek bir sistemin olması
3)ambalajın kullanıma uygun hale getirilmesi, temizlenmesi ve kullanıma uygun mu bakılması
4)müşterinin kullanılmış ambalajla yeni mal almayı kabul etmesi gereklidir.
Yukarı şartlar yerine getirilmeden, üretildiği malzeme ne
olursa olsun tekrar kullanım söz konusu değildir.
Plastik Oluklu Kutu
Üzerine baskı da yapılabilen plastik oluklu kutular, farklı malzemelerden, farklı renklerde üretilebiliyor. Tekrar kullanım konusunda, yukarıdaki tekrar kullanım şartları sağlanırsa; oluklu mukavvadan bir nebze daha avantajlıdır.
Plastik Kasa
Virgin ve hurda esaslı malzemeden üretilmiş modelleri
özellikle yurt içinde yaş meyve sebze taşımacılığında yoğun olarak
kullanılıyor. Oluklu mukavvaya göre esas dezavantajı, yoldaki sarsıntı
nedeniyle içindeki taze ürüne daha fazla hasar vermesidir.
İç içe girebilen, katlanıp-küçülebilen veya köşelerine
takılan parçalarla düzgün istiflenme sağlayan çeşitli modelleri bulunmaktadır.
Yaş meyve sebze ambalajı olarak kullanılan ahşap kasa
kutularına aynı dezavantaja sahip olduklarından dolayı bu yazıda yer vermedim.
Ahşap, Plastik veya Metal Kasa
Özellikle metal ve otomotiv sektöründe, fabrikalar arasında
sürekli mal hareketi varsa yani geri getirmek mümkünse; kesinlikle oluklu
mukavvadan daha ekonomik bir çözümdür. Palet ebadında, katlanabilen modelleri
mevcuttur. Döküm parçaların naklinde, ağırlık nedeniyle bu türlü kasalar oluklu
mukavva yerine özellikle tercih edilmektedir.
Sonuç
Oluklu mukavva ambalajın tahtını sarsabilecek, tamamen onun
yerine geçecek bir alternatif bulunmuyor. Yukarıdaki ambalajların her biri,
belli alanlarda (mesela e-ticaret) oluklu mukavvadan kısmen pazar alabilecek
potansiyele sahiptir. Buna karşılık her türlü taşıma işi için oluklu mukavva
tek alternatif değildir. Yerine göre büyük kasalar (ahşap, plastik veya metal)
oluklu mukavvadan daha kullanışlıdır.
İlave Bilgi İçin Bakılabilecek Kaynaklar
