Bu yazıda bir kaç haftadır üzerinde düşündüğüm ve araştırdığım ama bir sonuca ulaşamadığım konuları yazacağım.
Atık Kağıt
Ekonomiler açıldıktan sonra toplama normale döndü. Bu günlerde Çin son partileri ithal ediyor ve gelecek yıldan itibaren hiç katı atık ithal etmeyeceğine göre şimdilerde (pandemi öncesindeki gibi) atık kağıt stoklarının artmaya başlamış olması gerekirdi. Ancak son 2 haftadır, Avrupa’dan çıkan atık kağıt miktarı arttığından (yani yüksek talep) fiyatı 30-40 €/ton yükseldi. Risi’de yazılanlara göre Güneydoğu Asya (özellikle Hindistan) ülkelerinin Avrupa’dan atık kağıt ithalatı artmış. (1) Artışın nedeni ise bu ülkelere Çinlilerin kurduğu recycled pulp fabrikalarının çalışmaya başlaması imiş.
Atık kağıt fiyatının artışı, hiç beklemediğim
şekilde ülkemizde de fiyat artışına neden oldu. (Normalde ülkemizde yaz
aylarında atık kağıt bol bulunur ve çok toplanır.) İthal veya yerli hurda
kağıdın maliyet artışı önümüzdeki günlerde, ülkemizde kahverengi kağıt ve
oluklu mukavva fiyatlarını etkileyebilir.
Güney Asya ülkelerinde atık kağıt ithalat
kısıtlarının konulması, o ülkelerde toplamanın artması, eskiden Çin’e atık
kağıt temin eden Japonya, ABD gibi ülkelerden ithalat yapılması, Covid-19
ikinci dalganın yaşanması nedeniyle bazı ülkelerin kapanma olasılığı,... gibi
durumlar atık kağıdı birden bollaştırabilir de azaltabilir de.
Oluklu Mukavva Kağıtları
Bütün dünyada kurulu kapasite fazlalağı
varken ve oluklu mukavva talebinde çok önemli bir artış yokken; kağıt
şirketlerinde bir yatırım iştahı görülüyor. Geçen hafta, iki kağıt/ambalaj grubu ABD’de oluklu mukavva kağıdı fabrikası
kuracaklarını duyurdu. Bir yorumcu (2), “yalnız bu iki yatırım kararıyla kuzey
Amerika’daki oluklu mukavva kağıdı kapasitesi 2019’a göre %5,5 artmış olacak,
oluklu mukavva talebindeki artış ise (son yılların ortalaması) yıllık %1
diyor.” Aynı bölgede başka yatırım niyetleri olduğu da anlatılıyor. Başka bir
yazıda ise son 17 ayda ABD’de kapatılan oluklu mukavva kağıdı fabrika sayısının
beş olarak veriliyor. (3) ABD’nin oluklu mukavva kağıt talebinin daha çok artacağı
nasıl hesaplanıyor?
Yine aynı yazıda Çin’de iki ayrı grubun
600.000 tonluk iki yeni kahverengi kağıt makinesinin devreye girdiğinden
bahsediliyor. Çin, atık kağıt ithalatını yasakladığına göre bu iki makine
hammaddeyi nereden bulacak? Acaba Çinliler dünyanın başka yerlerinde de (mesela
Orta Doğu’da) recycled pulp üretimine soyunmak zorunda kalır mı?
Kraft Liner Yatırımları
Avrupa ve Rusya’da sürmekte olan kraft liner
yatırımlarının (4, 5, 6 ve 7) getireceği ilave kapasite 2,5 mlyon ton kadardır.
Bunlardan Ilim, doğrudan üretilecek kraft lineri Çin’e satmaktan
bahsetmektedir. (Herhalde ticaret savaşlarıyla Çin’in önümüzdeki dönemde ABD
kraftına yine vergi koymasını bekliyorlar.) Bana garip gelense, oluklu mukavva ambalajdaki
kraft liner tüketim yüzdesinin giderek azalırken bu yatırımların yapılmasıdır.
Kraft yatırımı yapanlar, acaba kraftlı oluklu mukavva talebinde bir patlama mı
bekliyor?
Kraft Liner Tüketimi
ABD’nn kraft liner ihracatı 2019’da 3,8
milyon ton iken bu yıl 4,6 milyon tona çıkması bekleniyor. (3) Çin’in ABD’den
kraft liner ithalatı ilk 7 ayda 400 bin tona yaklaşmış. ABD’nin kraft liner
ihracatındaki aynı dönemdeki artış %28 olmuş. Acaba bildiğimizin tersine kraft
liner kullanımı artıyor mu?
Oluklu Mukavva Kutuda E-Ticaret Etkisi
Okuduğum bütün makalelerde kahverengi kağıt
talebini (dolayısıyla oluklu mukavva talebini de) e-ticaretin büyüttüğü
yazıyor. Ancak ortaya dökülen rakamlar bunu açıklamaya yetmiyor. ABD’de
e-ticaret nedeniyle kahverengi kağıt talebinin yılda %1,5 arttığı hesaplanıyor.
(8) Geçen ay ülkemizin e-ticaret ambalajı miktarını %3,2 olarak hesaplamıştım.
Fefco 2018 raporuna göre Almanya’nın e-ticaret ambalajı satışı toplamının %3,9’u
imiş. Kahverengi kağıt talebinin artması acaba gerçekte ne kadar e-ticaretten
kaynaklanıyor? İstatistikler hatalı olabilir mi? Nihai tüketiciler giderek daha
fazla internet üzerinden alış veriş yapıyor olabilir mi?
Sonuç
Çok fazla soru var. Pandemi üçlü sektörü
(hurda, kağıt, kutu) acaip etkiledi. Halen sular durulmadı ve sektörün globalde
nasıl şekilleneceği belirsiz.
Kaynaklar
verilen tarihler, yazıların www.risiinfo.com daki yayın tarihleridir
(1) Improving packaging business boosts Asian
RCP demand; Indonesia regulatory chaos, 3 Temmuz 2020
(2) FINANCIAL ANALYSTS: Containerboard -
Update on announced N.A. capacity additions, 10 Ağustos 2020
(3) Kraft linerboard: First-half export
volume strong yet US kraft liner prices appear to fall again in global markets,
14 Ağustos 2020
(4) SCA taps Voith to supply new 725,000
tonne/yr kraftliner PM at its Obbola mill in Sweden, 24 Ekim 2019
(5) Valmet wins order to convert PM 7 at
Stora Enso's Oulu mill in Finland from coated woodfree paper to kraftliner, 18
Haziran 2019
(6) Russia's APPM to build new virgin fiber
containerboard mill, 11 Haziran 2020
(7) Ilim completes equipment purchase for its
new pulp and paperboard mill in UstIlimsk, Russia, 12 Ağustos 2020
(8) FINANCIAL ANALYSTS: Containerboard -
Capacity doesn't come close to matching e-commerce, China fiber shortfall,
& US structural dynamics [VRP], 16 Ekim 2018
