Mini Kağıt Fabrikası

Tappi’nin Paper 360 dergisinin Mayıs/Haziran 2014 sayısında, “Return of the Mini-mill” başlıklı bir yazı gördüm. Başlığı görünce, küçük kapasiteli kağıt fabrikası anlamıştım. Aklıma, Çopikas’ın 1.600 ton/ay kapasiteli kağıt makinesi geldi. İlgimi çekti ve okudum, yanılmışım.

“Mini mill, mini kağıt fabrikası” bir konsepti açıklıyormuş. 1980’lerin sonlarında, Amerikan çelik endüstrisinde daha küçük kapasiteli, daha az sermaye ile kurulabilen, talep azalınca üretimi düşürülebilen fabrikalar kurma fikri gelişmiş. Mini-mill denilen bu anlayıştaki çelik fabrikaları

·         hurda araba gibi geri dönüşüm malzemesi

·         sıkı kimyasal kontrol

·         yalnızca belli tip ürünler (mesela su borusu)

·         çok az sayıda çalışan

·         düşük maliyet yapısı

gibi özelliklere sahipmiş. (Aşağıdaki ilk link.) Kağıt sektörü, çelik üreticilerinin bu fikrini alıp, kendi sektörlerine uygulamış. IP, Kapstone, RockTenn ve diğerleri mini-mill anlayışında onlarca kağıt fabrikası kurmuşlar.  1990’ların ortalarında, kağıt sektörü hızla büyümeye başlayınca, kağıt makinesi üreticileri; en hızlı, en büyük, en verimli makinelere konsantre olmuşlar ve  mini mill konsepti bir kenara atılmış. Yazıda adı geçen Mini Mills Technogies (MMT) şirketinin başkanı, (aşağıdaki ikinci link) K.G.Rajan’a göre; günümüzde Pazar koşulları çok değiştiğinden,

·         en son teknolojiye sahip

·         insan sistemlerini kullanan

·         sürdürülebilir çevre

·         en düşük sermaye yatırımı ile

·         en yüksek ROI (return on investment, yatırım geri dönüş oranı)(aşağıdaki üçüncü link)

sağlayan mini kağıt fabrikaları yeniden moda oluyormuş. MMT, bu düşünceden yola çıkılarak, anahtar teslimi fabrikalar yapmak (proje, makine seçimi, işletmeye alma)  üzere kurulmuş en son Greenpac fabrikasını (Newyork, Niagara Falls) devreye almışlar. 430 milyon dolarlık bir yatırımla devreye giren bu fabrika, 100 kişi ile çalışıp, 500 bin ton oluklu mukavva kağıdı üretecekmiş. Ülkemizde son dönemde devreye giren veya planlanan kağıt makinelerinde, kapasitenin hep 400 bin ton ile sınırlı kalmış olması, sanki bir eksiklik gibi. (Bu kadar yüksek üretim kapasitesine sahip fabrikaya, mini mill demek şaka gibi. Aşağıdaki son link.)

MMT’ye göre kuzey Amerika’da 150 kadar oluklu mukavva kağıdı üreten kağıt makinesi varmış. Ve bunların yıllık kişi başına üretim miktarı 1.700 ton/kişi-yıl iken, mini fabrikalarda ortalama 3.000 ton/kişi-yıl imiş. Buna karşılık, modern makinelerde rakam 6.000 ton/kişi-yıl oluyormuş. Mini fabrikalar göründüğü gibi ortalamadan çok yüksek rakamlara ulaşıyormuş.

Bay Rajan, Greenpac’ın

·         en uygun fiyatla alınan en iyi teknoloji

·         büyük fabrikalara göre daha yüksek kaliteli kağıt üretimi

·         en kolay bakım yapılabilir kağıt makinesi

·         gelecekteki maliyetlerinin en düşük olacağı garantisi

·         maliyet yapısını, büyük fabrikalardan daha uzun süre muhafaza etme garantisine

sahip olduğunu ifade ediyor. Aşağıda, Greenpac’ın test liner spesifikasyonu var.

171 gram için garanti edilen 3,3 kN/m STFI (SCT) değerine lütfen dikkat.  IP’nin 186 gram Euromart kraft linerinin garanti edilen SCT değeri 3,2 kN/m’dir. Yani Greenpac’ın 171 gram test lineri, IP’nin 186 gram KL’inden daha mukavim görünmektedir.

Mini kağıt fabrikalarını sağlayan esas unsur, MMT’nin insan sistemleri olarak adlandırdığı, yetki ve sorumluluğun tabana yayılması ve normalden farklı yürüyen iş yapma usulleri olsa gerek. Büyük fabrikalarda, insanları eğitmenin çok güç olduğundan, yeni kurulan mini mill ile bu yapıları oluşturmak kolaymış. Greenpac’ın üretim teknisyeni ilanını gördüğümde, konuyu daha iyi anladım. 2 ila 6 ay, sınıfta ve iş başında eğitim verileceğini yazan ilan, teknisyenin minimum gözetim (supervision) ile çalışması gerektiğini açıklıyor.

Sanırım MMT’nin, mini mill konsepti için yaptığı en iyi şey, teknoloji hakkında bilgilerini sahaya yansıtmaları olmuş. Ortalama bir motor değişikliği 2,5 saat sürerken, mini mill de 15 dakikada yapılabiliyormuş. Pompaların seçimi ve özellikleri önceden planlandığından, minimum akış ile üretim yapılması mümkün oluyormuş. Yani şeytan ayrıntıda gizli. Araba alır gibi, kağıt makinesi sipariş etmek ve makine üreticisinin insafına kalmak yerine, detayları planlamak gerekiyor. Kağıt makinesi yatırımı yapacaklara duyurulur.

http://en.wikipedia.org/wiki/Steel_mill
http://www.minimilltech.com

http://www.investopedia.com/terms/r/returnoninvestment.asp
http://www.norampac.com/en/greenpac/investir-avenir