Yılın
son gününde yeni asgari ücret açıklandı. İşverene maliyeti 1.496 TL olan asgari
ücret 1935 TL'ye çıkmış, bunun 110 TL'sinin devletimiz tarafından 1 yıl süre
ile karşılanacağı açıklamıştır. 2016 yılı için asgari ücretle çalışanlarda
maliyet artışı, kişi başına 22% seviyesindedir. 2016 sonrasında ise maliyet
artışı 29%'u geçecektir. Bu durum, ambalaj sektörü özelinde şu etkileri yaratacaktır.
Ambalaj Şirketlerinin Personel
Maliyeti Ne Kadar Artacak?
Personel
maliyetleri genel olarak artacaktır. Şirketlerin, personel maliyeti artışı
asgari ücretli çalışan sayısının toplam çalışan sayısı içindeki ağırlığına ve sendikalı
olup-olmamasına bağlı olarak önümüzdeki iki yıl boyunca artacaktır.
Şirket
ortalama 8% civarında personel zammı planlamış ise; çalışanlarının çoğunluğu
asgari ücretli olan kuruluşta, personel giderlerinin 2016/2015 farkı 2%
olacaktır. Oluklu mukavva sektöründe, toplam personel maliyeti, net satışların
7-11% arasındadır. Zamla birlikte, personel maliyeti, cironun 9-13% olması
muhtemeldir.
Eğer
çalışanların, azınlığı asgari ücretli ise personel giderlerinin 8-12% aralığına
tırmanması beklenmelidir. Oranların anlamı açıktır, çalışanların asgari ücretli
olma durumuna göre maliyetler 1 veya 2% artacaktır. Zaten, oldukça karsız olan
sektör açısından ilk sonuç; artışı fiyatlara yansıtmak şeklinde olacaktır.
Kuruluşta
sendika olması durumunda, artışların bir kısmı sendika talebi olarak takip eden
sözleşme döneminde masada yerini alacaktır.
Şirketler
Hangi Önlemleri Alacak?
Oluklu
mukavva sektörü açısından, şu kadar veya bu kadar maliyet artışı kaçınılmaz
görünmektedir. Sektörümüzdeki yöneticilerin, 2016'da en önemli işleri herhalde
bu artışı nasıl fiyatları yansıtırız ve bu maliyetleri nasıl düşürebiliriz
olacaktır.
İlk
akla gelen önlemler ise:
Tamamlama/bitirme
işlerini (dikiş, dip kilit/4 nokta yapıştırma, gibi) out source ederek, varsa
buralarda çalışan sayısını azaltma.
Az
sayıda ambalaj sipariş eden müşterilerin siparişlerini veya emek yoğun işleri
fabrika dışında ürettirmek. (Yukarıdaki iki durum levhacılara sipariş kayması
demektir. Levha işleyen atölye sayısında artış olacaktır. Maalesef kayıt dışı
çalışan veya Suriyeli mülteci çalıştıranlar da artacaktır.)
Şimdiye
kadar asgari ücretli çalıştıran; maliyet yapısını buna göre kurarak giden
şirketler, yeni bir yapı kurmak durumunda kalacaklardır. Asgari ücretle, makine
operatörlüğü yapan insanların gözünde, şirket önemli ölçüde değer yitirmiş
olacağından; çalışan devir hızının artması da olasıdır.
Ücret
kademeleri bu artışla yok olduğundan, yeni kademeleri kurmak gerekecek ve
maliyet katmerli artacaktır.
Otomasyon
yatırımları (özellikle pre-feeder, palletizer, vb) artacak ve fabrika
yerleşimleri önem kazanacaktır.
Kişi
başına verimlilik, iş/metod etüdü ve makine duruş analizlerine çok önem arz edecektir.
Asgari
Ücret Artışı Şu Sonuçları da Doğuracaktır:
Yeni
kurulan ve modern teknolojiye sahip fabrikalar avantaj elde edecektir.
Oluklu
mukavva sektörü, yüksek teknolojiye yatırım yapmak zorunda kalacaktır.
Sermaye
yapısı kuvvetli kuruluşlar ile yabancı sermayeli kuruluşlar daha kolay büyür
olacaktır.
50'den
az çalışanı olan kuruluşlar, bir seçim yapmak zorunda kalacak; ya büyümeyi ya
da kayıt dışına kaymayı sorgulayacaktır. (Kayıt dışı ve mülteci çalıştırma,
ülkemiz ekonomisinde büyümeye devam eden sorunlar olacaktır. Denetim, artık her
zamankinden daha da önemlidir.)
İyi
satıcı/satış teşkilatının önemi daha da artacak, müşteriye maliyet artışını izah
edebilenler daha başarılı olacaktır. Müşteriler, günün sonunda ambalaja daha
fazla para öder duruma gelecektir. Bazı müşterilerin, alternatif ambalaj
çözümlerine yönelmesi beklenmelidir.
Keşke
Asgari
ücret arttırmak yerine, asgari ücret üzerindeki vergiler kaldırılsa idi.
Şirketler açısından daha yönetilebilir bir çözüm söz konusu olur idi.
Biz
konuya oluklu mukavva sektörü açısından baktık ama, gerçekte bütün ekonomimizde
bir maliyet artışı söz konusudur. Tekstil/konfeksiyon gibi bazı emek yoğun
sektörlerin ne kadar rekabet şansı kaldığını önümüzdeki günlerde göreceğiz.
