Mayıs
ayına hurda kağıt yokluğuna bağlı kağıt fiyatı artışıyla başlamıştık. Bu ise
kutu fiyat artışına neden olmuştu. Ayın ortasında, tam olarak 11 Mayıs
haftasında oluklu mukavva talebi birden düştü. Okuduklarımdan anladığım kadarıyla,
bu ani fren ABD’den-Avrupa’ya her yerde olmuş. Bence ambalaj talebinde ani azalmanın
en önemli nedeni, normale dönüş haberlerinin kendisidir. Ekonomilerin açılma
haberleri gelmeye başlayınca, nihai tüketiciler pandemi döneminde stokladıkları
malları tüketmeye başladılar. Böylece marketlerden alımlarını azalttılar.
Mayıs’ta Olanlar
- Mayıs’ın ortasından itibaren atık kağıt fiyatı yurt dışında azalmaya başladı. Aynı günlerde Türkiye’de de atık kağıt bollaşmaya ve fiyatının düştüğü görüldü.
- Kağıt talebinin kuvvetli olmaya devam edeceğini ve hurdanın içerde az ve pahalı olacağını varsayan kağıt fabrikaları Haziran varışlı atık kağıtları 185 €’dan sipariş vermişlerdi.
- İndirim market zincirlerinden (pandemi döneminde çok tüketilen) gıda ve temizlik/hijyen maddelerinin üreticilerine iptaller gelmeye başladı. Bu maddeleri üretenler dönüp-oluklu mukavva siparişlerini iptal etmeye başladı.
- İlk üç aydaki yüksek kutu talebini dikkate alan oluklu üreticileri bobin stoklarını arttırmıştı.
- Oluklu fabrikaları verdikleri kağıt siparişlerin teslimatlarını geciktirmeye veya iptal etmeye başladı. Ay başında dolu olan kağıt fabrikalarında birden kapasite boşluğu oluştu.
- Aynı dönemde ülkemize şimdiye kadar hiç kağıt vermemiş yabancı bir grup, 70 gram gibi oldukça düşük gramajlı kağıdı damping fiyatlardan satmaya başladı.
Bütün bunların
neticesinde, kağıt fiyatı Mayıs ortası, Mayıs sonu ve 3 Haziran’da üç kez
düştü. (Sonuncu indirim biraz pireye kızıp yorgan yakmaya benzedi. Ucuz atık
kağıtların kullanılmaya başlamasından sonra gelseydi daha doğru olacaktı.)
4 Haziran İtibarıyla
Atık kağıt
bulunabilirliği yüksek, fiyatı düşme eğiliminde. Yurt dışından alınmış pahalı
atık kağıtların teslimatları devam ediyor.
Oluklu fabrikalarındaki
kağıt stokları yüksek ama yeterli oluklu mukavva ambalaj talebi yok. Eldeki
kağıt stoklarının yeni alınabilecek olanlara göre oldukça pahalı olduğunu da
unutmamak gerek.
Kağıt fabrikalarının
kapasiteleri müsait ama içerde ve dışarda yeterince talep yok. Üstüne üstlük
Ağustos ve Eylül’de Avrupa’da iki ve ülkemizde bir (biraz daha geç) olmak üzere
toplamda üç yeni kağıt fabrikası daha devreye girecek.
Yeni kapasiteler kağıt
fiyatını baskılamaya devam edecek. Ülkemiz kahverengi kağıtta bir spot market
olduğundan yeni fabrikalar deneme üretimlerini buraya satmaya çalışacaktır.
Bundan Sonra
Sokağa çıkma
kısıtlamasının kalkması, turizm sezonu ve ucuz kredi paketleriyle, oluklu
mukavva talebinde biraz canlanma olur. Sektör elindeki pahalı kağıt stoklarını
tüketmeye gayret eder.
Kağıt fabrikalarına
gelen kağıt talebi birden canlanmaz. Bunda hem dışarıdan ithal edilen düşük
gramajlı kağıdın etkisi olur hem de oluklu fabrikalarındaki yüksek stokların.
Kağıt talebi
canlanmayacağı için, atık kağıt talebi kuvvetlenmez ve fiyatı baskı altında
kalır.
Tüketim Birden Patlarsa
Nihai tüketiciler, Covid-19 öncesi gibi tüketmeye başlarsa, son paragrafta yazdığım üçlü
sektör tahminlerim komple değişir.